Bruksizm Nedir?

Bruksizm kişilerin dişlerini birbirine bastırdığı,sıktığı ya da gıcırdattığı durumları içine alan bir hastalıktır. Bruksizm, uyku sırasında veya uyanıkken de görülebilmektedir. Bu hastalığın yaş sınırlaması yoktur. Birçok yaş aralığında görülebilmektedir. Bruksizm tedavisi hastanın belirtilerine , ağrının şiddetine ve altta yatan birçok psikolojik neden gösterebilir. Uzun süreçte ciddi sonuçlara yol açabileceğinden bruksizmin teşhisi ve uygun planlama ve tedavisi önemlidir.

Bruksizm dişlerin sıkılması, sıkılmanın fazlalığından dolayı çıkan sese denilmektedir. Çoğunlukla uyku esnasında gece günün yorgunluğu giderilirken ortaya çıkabilirken, gündüz yaşanan yoğun tempoda da görülebilmektedir. Genel olarak hastalar dişlerini sıktığının, gıcırdattığının farkında değildirler. Yanlarında olan kişiler çıkardıkları sesleri duyabilmektedir. Diş gıcırdatma dişlerin birbirine sürtmesi, diş sıkma ise dişlerin sıkıca birbirine tutulması ve kasların kasılı kalma durumudur.

Gündüz ve gece diş sıkması aralarında belli başlı farklılıklar bulunmaktadır.

Bruksizmde kısa zamanda çene ağrıları, çene kasılması, ağız içi açamama, kaslarda sertleşme, baş ağrısı gibi çeşitli ağrılara neden olabilir. Uzun vade de çene hareketlerinde kısıtlılık, açma kapamada zorlanma veya çenede kayma, diş ve diş eti kaybına neden olabilir.

Uzman bir hekim tarafından muayene edildikten sonra yapılan planlama sonucu ağız içinde aşınmış diş minesi, düzleşmiş dişler, kırılmış ya da çatlamış dişler, dolgularda ve dişlerde düzleşme, çene kası gerilmeleri gibi sonuçlarda gece plakları, splint vb. tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir ve sıkıntı ortadan kaldırılabilmektedir.

Bu süreç ve işlemler dişlerin hasar almasını engellemek ve önlemek önüne geçmek içindir.

Bruksizm Belirtileri Nelerdir?

• Uyku esnasında şiddetli ve sesli diş gıcırdatma
• Çene kilitlenmesi
• Şiddetli diş ağrısı
• Dişlerde aşınma
• Gergin ve kilitlenmiş çene eklem ağrıları
• Boyun, yüz, çene ağrıları
• Kulağa yansıyan ağrılar
• Baş ağrısı
• Stres
• Uyku bozukluğu

Uzun Vadede Etkileri Nelerdir?

• Diş minesinde aşınma, hassasiyet
• Diş eti çekilmeleri
• Dişlerde çatlama ve kırılma
• Düzleşmiş dişler
• Diş çekilmeleri
• Dişleri sağlıklı kullanamama
• Çene ve eklem ağrısı, çiğneme zorluğu yaşanabilmektedir.

Bruksizm Tedavi Yöntemi

Bruksizm tedavisi, bruksizmin tipine göre çeşitleri ve tedavi yöntemi vardır. Bunlar;

İlaç Tedavisi: Ağrı, şişlik giderilmesi, kas gevşetmek amacıyla bu tedavi yöntemi önerilebilir. Çene kası ya da ağrı giderilebilir. Gevşeme – gerginlik azalır.
Diş sıkma aparatı – gece plağı – splint: Bu tedavi yöntemi her hastaya özel olarak ölçü alınarak yapılan bir işlemdir. Sıkmanın zorluğuna göre yumuşak ya da sert malzemeden yapılmaktadır.
Botoks: Şiddetli bruksizim hastalarında kalıcı bir yöntem olmamakla birlikte tekrar eden seanslarla yapılan tedavi yöntemi arasındadır.
Sıkmaya bağlı olarak altta yatan nedene göre tedavi: Stres, sıkıntı, ruh sağlığı da bruksizm tedavisinde etkili olmaktadır.

Bruksizm Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?

• Alkol, sigara ve kafeinden mümkün olduğu kadar az tüketmek
• Dişlerde aşınma ve çene eklemlerinde yıpranmayı önlemek amacıyla sakız – jelibon -lokum tarzında çiğneme zorluğu olan şeylerden kaçınmak
• Şiddetli ağrılar ve kas kasılmalarını önlemek amaçlı sıcak kompleks uygulamak
• Stresi azaltmak veya stresi yönetebilme yollarını denemek
• Gerekli görüldüğü durumlarda dışarıdan uzman destek almaktan çekinmemek
• Nefes egzersizleri – rahatlama teknikleri uygulanabilmektedir.