Total Protez Nedir?

Hastanın ağız içinde kendi dişlerinin çürük, diş eti çekilmesi, travma kaynaklı yada hiç diş olmadığında yapılan üst ve alt çeneden ölçü alınarak yapılan hareketli protez işlemine “total protez” denir. Bu protezlere hastalar arasında “takma diş” de denilmektedir. Bu işlem ağız içinde doğal dişlerin olamaması halinde hastanın çiğneme yetisini kaybetmemesi için ve estetik görünümün (yanak ve dudakların dişler olmadığından sarkmasından kaynaklı) tekrardan kazanılması için yapılmaktadır. İlk olarak hasta muayene için kliniğe geldiğinde genel sağlık durumu, röntgen ve kemik durumu değerlendirdikten sonra protez yapım aşaması için hasta uzman hekime yönlendirilmektedir.

Dişlerin dış kısmında sert olan mine dokusu, iç kısmında ise diş kökü boyunca uzanan damar ve sinir dokusundan oluşan bir boşluk yer alır. Dişe hem canlılık hem de hayat veren dokular, dişin merkezindeki bu boşlukta yer alan ve pulpa adı verilen damar ve sinirlerdir. Kanal tedavisi sırasında dişin sert dokusunun içindeki kök kanalı adı verilen doğal boşlukta bulunan yumuşak doku yani pulpa ile diş siniri çıkarılır, dişin içi temizlenir ardından açılan boşluk yapay sinir dokusu ile doldurulur. 

Dişten çıkarılan diş siniri diş sağlığı ve işlevi için hayati önem taşımaz, fakat çıkarılması kişinin şiddetli ağrı çekmesinin önüne geçer. Bu sinir sadece sıcak ve soğuk algısı için kullanılan duyusal bir sinirdir. Kanal tedavisi yapılan diş, canlılığını yitirir ve diş o bölgede sadece bulunana kemiği korumaya yardımcı olup çiğneme görevini devam ettirir. Fakat canlılığını yitiren diş kırılmaya ve renk değiştirmeye oldukça müsaittir bu yüzden üzerine kaplama yapılması önerilir.

Total Protez Yapım Aşaması Nedir?

Ölçü Alımı

Hastanın ağız içine en uygun ölçü malzemeleri hazırlanarak hastaya özel ölçü alımı sonrası alınan ölçüler labaratuara gönderilir ve hastaya özel protez çalışmalarına başlanılır.Bu aşamada teknisyen ve hekim irtibat halinde olup hastanın estetik ve kullanışlı bir protez yapılabilmesi için iletişim halindedir.

Prova ve Kontrol Aşaması

Total protezler akrilik dediğimiz diş etine benzeyen renkte pembe reçinelerden yapılırlar. Protezin form, renk ve estetik beklentisi, hastanın eski doğal dişleriyle uyumlu olabilecek şekilde belirlenir. Yapılan provalar sonrası protezin doğal bir görünüm ve estetik açıdan uyum sağlaması beklenilmektedir. Total protezler ilk etapta genişliğinden dolayı başta hasta için alışmada zorluk çekse de kısa süre içinde rahatlıkla hasta tarafından kullanılabilmektedir.

Bitim Aşaması

Total protez bitim aşamasına geldiğinde son deneme ve prova yapılır, protezin uyumlu olup olamadığı, ağız içine protezin oturup oturmadığına bakılır. Bu kontrol aşamasında estetik beklentinin karşılanması da gerekmektedir.

Total Protezler Ağız İçinde Nasıl Durmaktadır ?

Total protezler ağız içinde üst çenede protez ile doku arasındaki tükürüğün vakumla oluşturduğu yapışma kuvveti ile tutunmaktadır. Bununla beraber dokulardaki tutucu bölgelere protezin oturması da tutuculuğu artırmaktadır. Alt çene protezin kemik yüzeyinin ince olması sebebiyle tutuculuğu azaltan en önemli faktörlerdendir. Bununla birlikte alt çenede tutuculuğu etkileyen en önemli faktörden diğeri de dildir. Dilin hareketi protezin yerinden oynamasına ve protezin ağız içinde oturmamasına neden olmaktadır. Protezlerin tutuculuğundaki diğer önemli durum dudak ve yanakların protez kenarlarına tam olarak oturmasıdır ve bu tutuculuğu olumlu olarak etkilemektedir.

Total Protezler Konuşma Bozukluğu Yapar mı?

Tam protezler ağız içine uygun yapıldığında herhangi bir bozukluğa neden olmazlar. İlk ağız içine takıldığında protez alışma süresi olarak konuşmada zorluk yaşayabilmektedir yalnız bir kaç gün sonrasında hastalar alışabilmektedir. Yüksek sesle konuşarak ya da kitap okuyarak konuşma süreci rahatlıkla geçmektedir.

Total Protez Kullanımında Nelerle Karşılaşılabilir?

Bu gibi sorunlar olduğu takdirde hastanın doktorunu kontrol için ziyaret etmesi ve süreçten haberdar etmesi gerekmektedir.

• Protezin ağız içinde oynaması
• Yanak ya da dili ısırma
• Eklemlerde ağrı
• Konuşma bozukluları
• Vuruk oluşumu